Strój Sieradzki
Region
sieradzki, a zwłaszcza najbliższe okolice miasta Sieradza
charakteryzują się tym, że dość długo zachował się tu tradycyjny
kobiecy strój ludowy. Gdy gdzie indziej wychodził on z użycia, tutaj
nadal się rozwijał. Jeszcze w latach 80-tych XX wieku można było
spotkać starsze kobiety ubrane w niektóre elementy stroju. Obszar, na
którym jeszcze w II poł. XIX w. dość powszechnie noszono strój
sieradzki obejmuje teren powiatów: sieradzkiego, łaskiego i południowej
części poddębickiego w województwie łódzkim. Wyróżniono trzy odmiany
lokalne stroju sieradzkiego: monicką (okolice miasta Sieradza),
klonowską i dobrońską (okolice Łasku i Dobronia). Grupy te nie tylko
różniły się szczegółami stroju, ale stopniem jego zachowania.
Najszybciej uległ on zanikowi w okolicach Klonowej (co wiązało się z
masową emigracją zarobkową na tym terenie).
Proces zaniku stroju odświętnego przebiegał stopniowo i
nierównomiernie. Wpływ na to miała emigracja zarobkowa męźczyzn do
Francji Belgii i
Niemiec, (stąd znacznie szybsze zarzucenie stroju męskiego), a także
rozwój przemysłu włókienniczego w okręgu łódzkim, oraz tkactwa
chałupniczego w Zduńskiej Woli, Pabianicach. Z drugiej jednak strony te
ostatnie czynniki przyczyniły się właśnie do rozwoju kobiecego stroju
we wsiach podsieradzkich.(np. okazały haft fartuchowy powstał na
motywach przejętych ze wstążek żakardowych po 1914 roku).
|
więcej |
Strój ludowy ziemi wieluńskiej
Kultura ludowa ziemi wieluńskiej ulega stopniowemu zanikowi, jednak dzięki
zaangażowaniu wielu ludzi ma szansę ocaleć, by swym pięknem i niepowtarzalną formą pobudzać wrażliwość estetyczną przyszłych pokoleń.
Wieluńska sztuka ludowa rozwijała się na przestrzeni wieków. Jej zanik rozpoczął się w okresie międzywojennym, kiedy
mieszkańcy ziemi wieluńskiej masowo wyjeżdżali za granicę w celach zarobkowych. Powracając ze "świata", przywozili nowe wzorce zachowania,
inną tradycję, jak również "modne" stroje, sprzęty domowe, narzędzia itp. Z czasem zaczęli się wyśmiewać z sąsiadów, którzy kultywowali
tradycje i obyczaje przodków. Wyszydzani chłopi starali się szybko przyswoić nowoczesne wzorce, bo nikt nie chce żyć w zacofaniu. Drugim,
równie ważnym powodem, dla którego tradycyjna kultura ludowa ziemi wieluńskiej ulegała zmianom, było położenie naszego regionu. Historyczna
ziemia wieluńska leży na pograniczu trzech wielkich dzielnic Polski (Małopolski, Śląska i Wielkopolski). Już w średniowieczu przechodziły tędy
ważne dla kraju szlaki handlowe. Ciągła migracja ludzi sprzyjała zanikowi lokalnych tradycji. Duże spustoszenie w starych zwyczajach i
sposobie życia poczyniła ostatnia wojna, podczas której spora część ludności opuszczała te tereny, przenosząc się w inne regiony Polski. Po
zakończeniu wojny powracała do swoich rodzinnych miejscowości, jednak często zastawała zgliszcza. Przy odbudowie gospodarstw ludzie stosowali
najczęściej nowe technologie i rozwiązania podpatrzone podczas "tułaczki". Również napływ nowej ludności, która mieszając się z autochtonami
przekazywała im swoje tradycje i wierzenia, miał wpływ na zmianę lokalnej kultury.
|
więcej |
Strój ludowy Ziemi Łęczyckiej
Strój ludowy na terenach Ziemi Łęczyckiej zaginął jako jeden z pierwszych w okolicach Łodzi i już od dawna nie jest zakładany nawet na uroczystościach kościelnych. Zachował się tylko w muzeach stanowiąc jedyne źródło poznawcze stroju tradycyjnego, zarówno do prac naukowych, dydaktycznych jak i w celach rekonstrukcji, dla powstających zespołów folklorystycznych tego regionu. W Polsce istnieją dwie, największe kolekcje stroju Łęczyckiego w Muzeum w Łęczycy i w Muzeum Archeologicznym i Etn ograficznym w Łodzi. Zasięg stroju wyznaczają miejscowości na wschodzie okolice: Mąkolic i Mirosławia, na południu: okolice Bałdrzychowa, Tuszyna , Kurowic i Wilkucic, na północy: w pobliżu Kłodawy i Krośniewic. Jedynie na zachodzie nie jest dotąd bliżej ustalony zasięg. |
więcej |