REGION SIERADZKI

W regionie sieradzkim spośród zabaw o charakterze tanecznym, które pielęgnuje w swoim repertuarze zespół obrzędowy z Chojnego należy wymienić: uOwcarecka - do stołka, Mieltorza, Rózowany wionek oraz Chustecke

Ta ostatnia zabawa oraz Rózowany wionek jest przekazywana wielu młodym odbiorcom w czasie spotkań z artystami ludowymi "Bawmy się na ludowo" w ramach programu Krzesiwo.

Rózowany wionek

W zabawie uczestniczy dowolna ilość osób - przeważnie młodzież. Ustawiają się w kole połączeni za ręce. Koło krąży w dowolnym kierunku. W środku znajduje się dziewczyna, która porusza się w przeciwną stronę niż pozostali. Uczestnicy śpiewają kolejno zwrotki. Dziewczyna będąca w środku ilustruje tekst, a mianowicie kłania się upatrzonej osobie, innej podaje rękę, a kolejną stara się pocałować. W ostatniej zwrotce wybiera do tańca partnera, z którym tańczy w środku koła. Tekst jest następujący:

Ty rózycko /:stójze w kole:/

wionku rózowany.

Hej! wionku rózowany!

Sto talarów za cie damy; wionku rózowany


Kómu jo mom /:sie ukłonić:/

wionku rózowany.

Hej! wionku rózowany!

Sto talarów za cie damy; wionku rózowany


Kómu jo mom /:runcke podać:/

wionku rózowany.

Hej! wionku rózowany!

Sto talarów za cie damy; wionku rózowany


Kogo jo mom /:pocałować:/

wionku rózowany.

Hej! wionku rózowany!

Sto talarów za cie damy; wionku rózowany


Kogo jo mom /:brać do tańca:/

wionku rózowany.

Hej! wionku rózowany!

Sto talarów za cie damy; wionku rózowany

Po piątej zwrotce zabawa powtarza się od początku z tym tylko, że w środku koła pozostaje chłopak (dziewczyna włącza się do koła) i pierwsza zwrotka jest następująca:

A ty wole /:stójze w kole:/

wionku rózowany.

Hej! wionku rózowany!

Sto talarów za cie damy; wionku rózowany

Dalszy przebieg zabawy jest podobny.

Jak opisuje tę zabawę Zygmunt Wróblewski - "Sieradzkie tańce i zabawy" Łódź 1961r. - jest ona ciekawa nie tylko dla tych, którzy biorą w niej udział, ale także dla obserwatorów: "Przy wianku różowanym wydaje się zwykle, kto z kim sympatyzuje, kto się z kim gniewa, a kto do kogo "zamiaruje", uczucie bowiem ukryć trudno".

film

uOwcarecek - do stołka

uOwcarecek (podobnie jak Mietlorz) rozpoczyna się zawołaniem do muzykantów: "zagrejta nom uOwcarecka - do stołka".

W zabawie bierze udział dowolna ilość osób, które ustawiają się w półkolu, nie połączeni za ręce. Tanczerz, który zamawia tę zabawę wystawia na środek stołek i sadza na nim upatrzoną niewiastę. Przyprowadza jej partnerów do tańca. Ta odsyła ich z powrotem dając wyraźny znak. Przebieg zabawy w dużym stopniu zależy od humoru i pomysłowości uczestników. Zdarza się, że kilku partnerom odmówi, ale bywa i tak, że zatańczy z pierwszym. Po przetańczeniu wokół stołka (w charakterze owijoka) role zmieniają się. Siada tancerz, a jego partnerka podprowadza mu kolejno tancerki. Ten nie pozostaje dłużny i wybiera wśród podprowadzanych tancerek. Zabawa jest ciekawa i przysparza wiele humoru, jeżeli tańczący starają się przypodobać - każdy na swój sposób, a inni nie stoją biernie

film

Mietlorz

Zabawa rozpoczyna się zawołaniem do muzykantów. Biorący w niej udział tworzą parami w ujęciu zamkniętym krąg taneczny (patrz owijok) i poruszają się w charakterze owijoka w kierunku pod słońce, wirując wokół własnej osi w prawo. W środku koła znajduje się mężczyzna, który tańczy z miotłą. Porusza się on w przeciwną stronę niż krąg tańczących, upatrując partnerkę, z którą chce zatańczyć. Kiedy jednocześnie wszyscy tancerze zmieniają tancerki i przemieszczają się o jedną do tyłu, wówczas tancerz z miotłą sprytnie przechwytuje swoją prawą ręką upatrzoną tancerkę, a miotłę przekazuje tancerzowi, który nie zdążył złapać wolnej przez moment tancerki.

W wersji prezentowanej przez zespół z Zapusty Wielkiej zmianę partnerek poprzedza klaśnięcie w dłonie. W zabawie taj ważne jest, aby wszyscy tańczący przesuwali się tylko o jedną partnerkę.

film

Chustecka

Tańczący tworzą koło złączone za ręce, które krąży w dowolnym kierunku. W środku w przeciwną stronę porusza się dziewczyna z chusteczką w ręku. Wszyscy śpiewają:

Mom chustecke mom,

Kómu jo jum dom

Nikumu innymu

Ino swymu miłymu

Te chustecke dom, te chustecke dom.

Od słów:

Złoze jo jom we dwoje

Uklinkniymy uoboje

I całusa dom, i całusa dom

dziewczyna upatruje chłopca, przed którym rozkłada chusteczkę, oboje klękają i całują się. Teraz chłopiec pozostaje w kole (dziewczyna włącza się do koła) i zabawa powtarza się od początku z tym tylko, że do innych słów a mianowicie:

Mom chustecke mom

Kómu jo jom dom

Nicyjij tyz insy

Ino swoji najmilsy

Te chustecke dom, te chustecke dom

film